จัดงานศพ สวดอภิธรรม 7 คืน

5 ข้อควรรู้ที่เกี่ยวกับ จัดงานศพ สวดอภิธรรม

1. สวดพระอภิธรรมมีกี่แบบ

การสวดอภิธรรมวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการสร้างกุศลอุทิศผลบุญให้กับผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว…เราจึงขอนำเสนอความรู้เกี่ยวกับการสวดอภิธรรม…โดยนำเสนอแบบภาษาเรียบง่าย เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจได้ไม่ยากคะ…สิ่งแรกที่เราควรรู้ก่อนเลยนะคะ คือ ความหมายคำว่า “สวดพระอภิธรรม” ซึ่งประกอบไปด้วย 2 คำดังนี้คะ

คำแรก: สวด หมายถึง การท่องเป็นทำนอง

คำที่สอง: พระอภิธรรม หมายถึง ธรรมอันประเสริฐ ธรรมอันยิ่ง

ซึ่งมีความหมายรวมว่า “การท่องธรรมอันประเสริฐเป็นทำนอง” พระอภิธรรม มีชื่อเรียกเต็ม ๆ ว่า พระอภิธรรมปิฎก ซึ่งพระพระอภิธรรมปิฎก เป็นส่วนหนึ่งของพระพระไตรปิฎก

ซึ่งใจความสำคัญของพระอภิธรรม มี 4 ประการ คือ ธรรมชาติทั้ง 4 ได้แก่

1.จิต 2. เจตสิก 3. รูป 4. นิพพาน และเมื่อนำธรรมชาติทั้ง 4 นี้ มาเมื่อสรุปรวมแล้ว จะเหลือเป็น รูป และ นาม ( จิต, เจตสิก, นิพพาน ) หรือ เข้าใจให้ง่ายที่สุด “ ร่างกาย และ จิตใจ “

ร่างกาย (รูป) จะประกอบไปด้วยธาตุทั้ง 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ
จิตใจ (นาม) จะประกอบไปด้วย เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ

การสวดพระอภิธรรมในงานศพ จึงมีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้ที่มาร่วมงานได้เห็นความเป็นจริงของชีวิตตามที่กล่าวมาข้างต้น พระ 4 รูปจึงเท่ากับจำนวนหลักธรรมทั้ง 4 ที่กล่าวมา

การสวดพระอภิธรรมมี 5 แบบ ได้แก่

สวดพระอภิธรรม 7 คัมภีร์ ได้แก่ คัมภีร์ธัมมสังคณี, คัมภีร์วิภังค์, คัมภีร์ธาตุกถา, คัมภีร์ปุคคลบัญญัติ, คัมภีร์กถาวัตถุ, คัมภีร์ยมก และ คัมภีร์มหาปัฏฐาน
สวดพระสหัสสนัย เป็นการกล่าวถึง อิทธิบาท 4 ได้แก่ ฉันทะ วิริยะ จิตตะ วิมังสา
สวดพระอภิธรรมมัตถสังคหะ
สวดพระมาลัย
สวดทำนองหลวง ผู้สวดจะเป็นพระพิธีธรรมที่อยู่เฉพาะวัดหลวง และแต่ละพระอารามหลวง จะมีทำนองในการสวดเป็นของตนเอง ซึ่งจะใช้สวดเฉพาะในงานพิธีศพที่อยู่ในชั้นพระบรมวงศานุวงศ์ หรือพระบรมราชานุเคราะห์ มีพระพิธีธรรม 1 สำรับ (4 รูป) แต่ก็มียกเว้นในงานสวดทั่วไปบางงานที่เจ้าภาพจัดขึ้น

สวดทำนองหลวงโดยสรุปมี 4 ทำนอง คือ

ทำนองกะ: วัดที่สวดทำนองนี้ เช่น วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม (วัดโพธิ์)
ทำนองเลื่อนหรือทำนองเคลื่อน: วัดที่สวดทำนองนี้ เช่น วัดระฆังโฆสิตาราม
ทำนองลากซุง: วัดที่สวดทำนองนี้ เช่น วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์
ทำนองสรภัญญะ: วัดที่สวดทำนองนี้ เช่น วัดบวรนิเวศวิหาร

หมายเหตุ: พระอารามหลวง 10 วัด มีดังนี้ วัดพระเชตุพนฯ, วัดมหาธาตุยุวราชฯ,วัดสุทัศน์ฯ, วัดบวรฯ, วัดสระเกศฯ, วัดจักรวรรดิฯ, วัดประยุรฯ, วัดราชสิทธารามฯ, วัดระฆังฯ และวัดอนงคารามฯ

2. สวดอภิธรรม ทำนองสรภัญญะ

คือ การสวดที่คำสวดชัดเจน มีการเอื้อนทำนองเสียงสูง เสียงต่ำไปพร้อมกับคำสวดนั้น ๆ สรภัญญะ (คำอ่านภาษาไทย: สะระพันยะ/ หรือ /สอระพันยะ ) คือ ทำนองสำหรับสวดฉันท์ เป็นทำนองแบบสังโยค คือ สวดเป็นจังหวะหยุดตามรูปประโยคฉันทลักษณ์

สรภัญญะ (อ่านว่า: สะระพันยะ หรือ สอระพันยะ) คือ ทำนองสำหรับสวดฉันท์ เป็นทำนองแบบสังโยค คือ สวดเป็นจังหวะหยุดตามรูปประโยคฉันทลักษณ์…การสวดทำนองสรภัญญะมีมานาน ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4

และต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) องคมนตรีและเจ้ากรมพระอาลักษณ์ …ได้แปลบทสรรเสริญคุณต่าง ๆ เป็นภาษาไทย เรียก “คำนมัสการคุณานุคุณ”

มี 5 ตอน คือ บทสรรเสริญพระพุทธคุณ, บทสรรเสริญพระธรรมคุณ, บทสรรเสริญพระสังฆคุณ,บทสรรเสริญมาตาปิตุคุณ และบทสรรเสริญอาจาริยคุณ ซึ่งบทประพันธ์เหล่านี้ได้รับความนิยมมากที่จนถึงปัจจุบัน …นอกจากบทสรรเสริญพระรัตนตรัยแล้ว ทำนองสรภัญญะยังใช้สวดคาถาบทอื่นอีก เช่น บทแปลคาถาพาหุง

ที่มา: ขอบคุณข้อมูลจาก “wikipedia” ข้อมูลเพิ่มเติม >>> คลิ๊กเลย <<<

3. ตัวอย่าง การ เขียน กำหนดการ สวดพระอภิธรรม

เมื่อมีการงานการบำเพ็ญกุศลศพให้กับผู้วายชนต์ สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้เลยก็คือ ต้องทำกำหนดการแสดงรายละเอียด สวดพระอภิธรรม เพื่อแจ้งให้ญาติ หรือผู้ที่มีความประสงค์มาร่วมฟังสวดพระอภิธรรม หรือมาร่วมไว้อาลัยในวันฌาปนกิจทราบ ปัจจุบันจะนิยมส่งกำหนดการแบบออนไลน์ซึ่งมีข้อดีคือ สะดวกและทันท่วงที

รายละเอียด ของกำหนดการควรครอบคลุมเนื้อหา ใคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร เมื่อไหร่

ส่วนแรก: ระบุประเภทของงาน, ชื่อ ยศ ผู้วายชนม์, สถานที่และที่อยู่ในการตั้งบำเพ็ญกุศลศพ
ส่วนที่สอง: กำหนดการ สวดพระอภิธรรม ของแต่ละวัน
ส่วนสุดท้าย: กำนดการพิธีกรรม งานพราะราชทานเพลิงศพ หรือ งานฌาปนกิจ

ตัวอย่างกำหนดการ สวดพระอภิธรรม

ตัวอย่างกำหนดการ พระราชทานเพลิงศพ

4. คำ กล่าวขอบคุณ งานสวดพระอภิธรรม

หลังจากพระสวดอภิธรรมเรียบร้อยแล้ว พิธีกรดำเนินพิธีการ หรืออาจจะเป็นตัวแทนของครอบครัวผู้วายชนม์ควรมีการกล่าวขอบคุณแขกที่มาร่วมงาน

ตัวอย่าง:
กระผม/ดิฉัน ในนามตัวแทนของครอบครัว …………กราบขอบพระคุณ ประธานในพิธี ชื่อ-สกุล ตำแหน่ง………. ที่ได้ให้เกียรติมาเป็นประธานในงานบำเพ็ญกุศลของ………(ชื่อ-สกุล ผู้วายชนต์)

และขอขอบพระคุณ………บริษัทฯ/ ตัวแทนบริษัทฯ / ชื่อ-สกุล ที่ได้ให้เกียรติเป็นเจ้าภาพงานสวดอภิธรรมในค่ำคืนนี้ และที่ขาดเสียไม่ได้ก็คือ ท่านผู้มีเกียรติ ที่เคารพ ญาติ และมิตรสหายทุกท่าน ที่ได้ให้เกียรติมาร่วมฟัง งานสวดพระอภิธรรม ทําบุญบําเพ็ญกุศล

และได้นําพวงหรีดมาเคารพและไว้อาลัย และร่วมเป็นเจ้าภาพสวดพระอภิธรรม ณ…………………(ชื่อสถานที่) ซึ่งวันนี้เป็นวันที่…………..ของการบำเพ็ญกุศลของคุณ………(ชื่อ-สกุล ผู้วายชนต์)

ในการนี้หากมีสิ่งใดขาดตกบกพร่อง หรือมีข้อผิดพลาดประการใด ข้าพเจ้าขอน้อมรับและ ขออภัยมา ณ โอกาสนี้ และขอให้อานิสงส์ผลบุญที่ท่านได้ร่วมทําบุญบําเพ็ญกุศล โปรดอภิบาลรักษา ให้ท่านประสบแต่สิ่งอันเป็นมงคล สมบูรณ์พูนผล พร้อมด้วยจตุรพิธพรชัย ทุกประการ